Kwiaty czarnego bzu- Flos Sambuci
Inne nazwy: bziok, bez
dziki, bez biały, bez apteczny, bez pospolity, bzowina, bzina, hyczka, buzina,
hyćka, kyćka, holunder.
Kwiaty bzu dzikiego zbiera się od
maja do lipca, podczas ładnej pogody, wczesnym rankiem, gdy ok. 80% kwiatów
jest rozwinięta. Baldachy kwiatów powinny być rozwinięte, białe i bez uszkodzeń
oraz mszyc. Ścina się je sekatorem, tak by nie uszkodzić krzewu w odległości 3
cm od najniższego rozgałęzienia szypułki kwiatostanowej. Kwiaty można suszyć w
suszarce lub piekarniku (otwartym) w temperaturze do 45 stopni Celsjusza.
Prawidłowo ususzony kwiat ma żółtawo- białą barwę. Kwiatów nie należy ugniatać, bowiem po
wysuszeniu czernieją. Kwiaty dzikiego bzu przy suszeniu na słońcu brunatnieją.
Najlepszym wyjściem jest suszarka do owoców. Jak pisze J. Biegański „Kwiaty
można również suszyć w cieniu, albo na przewiewnych poddaszach ułożone pojedynczą
warstwą. Gdy wyschną zupełnie, okrusza się je, odsiewa przez rzadkie druciane
rzeszoto, i pakuje do worków. Brunatny jest niezdatny do użytku” [1].
Można mrozić kwiaty bzu.
Ciekawostka: „Indianie Ameryki Północnej używali długich, prostych, pustych w środku łodyg, które stawały się bardziej drzewiaste z wiekiem, na strzały”. [2]
 |
| Domena Publiczna |
Substancje zawarte w
kwiatach
Kwiaty dzikiego bzu zawierają takie substancje jak: flawonoidy (rutyna, kwercetyna, estragalina), olejki eteryczne, substancje nieorganiczne (mineralne) związki wapnia,
potasu, sodu, glinu i żelaza, sterole, glikozydy cyjanogenne, saponiny triterpenowe, triterpeny, flawonole, n-parafiny, kwasy
fenolokarbonowe (kwas kumarynowy, kwas kawowy, kwas ferulowy, śluzy i garbniki, cholinę (obniża ciśnienie krwi i zapobiega nadmiernemu
odkładaniu się tłuszczu w organizmie), sambunigryna (glikozyd kwasu pruskiego).
Sambunigryna po spożyciu rozkładana jest do cyjanowodoru, co powoduje poczucie
słabości, niekiedy wymioty. Przetwarzanie podczas suszenia gotowania itp.
powoduje rozkład glikozydu, co pozwala na bezpieczne spożycie.
Działanie kwiatów dzikiego bzu
Kwiaty dzikiego bzu działają
napotnie, przeciwgorączkowo, moczopędnie ale przede wszystkim przeciwwirusowo. Rozrzedzają
katar, działają wykrztuśnie, napotnie, wzmacniają odporność, chronią błony
śluzowe dróg oddechowych, stabilizują krwioobieg, wzmacniają naczynia
krwionośne, zmniejszają kruchość naczyń włosowatych. Stosowane do przemywania
oczu i gardła w stanach zapalnych. Uśmierzają ból (w tym głowy), działają
oczyszczająco, wychwytują wolne rodniki, przyspieszają przemianę materii,
chłodzą.
„Kwiaty bzu czarnego są przepisywane na chroniczne infekcje,
alergie, infekcje ucha oraz na zakażenie drożdżakowe. Napary z kwiatów bzu
czarnego połączone z innymi ziołami potrafią obniżyć surowość ataków kataru
siennego jeśli będą stosowane przez kilka miesięcy przed początkiem sezonu
kataru siennego”[3].
Letni napar stosowany jest na
bolące gardło, a gorący w przypadku dreszczy i gorączki. Napar z kwiatów bzu ma
wielokrotnie silniejsze działanie przy przeziębieniach niż np. napar z lipy.
 |
| Autor: Radomil, wikipedia, licencja CC |
Kwiaty bzu czarnego łącznie z rumiankiem
używane są do zmniejszenia bólów menstruacyjnych.
Łączy się z miętą, krwawnikiem
na przeziębienia, itp. Niektórzy polecają w tym celu stosować mieszankę kwiatów
bzu czarnego, rumianku i ruty zwyczajnej.
Receptury
Szukałam w starych książkach
informacji na temat starych receptur z czarnego bzu. W Poradniku [4] znalazłam
taką:
Syrop z kwiatów bzu
Moja wersja syropu z kwiatów czarnego bzu
-
40 baldachów kwiatów czarnego bzu
-
4 cytryny
-
10 l wody
- 6 kg cukru
Robimy zalewę:
Gotuję wodę z cukrem, dodaję do wrzątku kwiaty (bez gałązek)
i cytryny pokrojone w plastry ze skórką (wcześniej sparzam i myję). Nie gotuję,
odstawiam przykrywając pokrywką na dobę lub dwie. Po tym czasie odcedzam syrop, zagotowuję tylko by był bardzo gorący i rozlewam do czystych butelek. Jeśli nie
pasteryzuję to trzymam w lodówce do 2-3 tygodni. Później może sfermentować. Jednak
sfermentowany nadal ma właściwości prozdrowotne, a smakuje jak szampan lub jakieś musujące wino.
Niezależnie od ilości baldachów uzyskamy smaczny i zdrowy
syrop.
Ważne! Nie przeciągać czasu moczenia kwiatów – szybko ulegają zepsuciu. Po 48 godzinach zlać, odcisnąć przez płótno.
Zastosowanie:
Przeciwwirusowe, na katar, zapalenie gardła, krtań, zapalenie tchawicy.
Olej bzowy
Do szklanej butelki wsyp kwiaty czarnego bzu i zalej olejem/ oliwą. Butelką zatkaj lnianą śeireczką i postaw na 3 tygodnie w słonecznym miejscu. Od czasu do czasu zamieszaj zawartość. Przelej po tym czasie przez sitko do ciemnych butelek i przechowuj w lodówce.
Wyciąg olejowy z kwiatów hyćki stosować można do masaży mięśni oraz stawów do masaży przy przeziębierania czy na spękaną skórę. Łagodzi także ukąszenia owadów [6].
Pamiętaj!
We wszystkich częściach świeżej rośliny występuje sambunigryna i sambucyna, które dla ludzi w większych ilościach są trujące. Jednakże wyższa temperatura (gotowanie czy smażenie bez przykrycia) usuwa ich własności trujące. Najczęściej dochodzi do zatrucia w wyniku spożycia niedojrzałych owoców. Objawami zatrucia są: osłabienie, bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, biegunka, przyspieszenie tętna i zaburzenia oddychania aż do duszności włącznie. Pierwsza pomoc polega na sprowokowaniu wymiotów i płukaniu żołądka. Konieczna pomoc lekarza. [5]
[1] J. Biegański, Zielarz,.
Podręcznik dla zbierających zioła lecznicze dla aptek i ziołolecznictwa, wyd.4.
, Nakładem Stowarzyszenia Pracowników Księgarskich, Warszawa 1932, s.86.
[4] Poradnik w czasie choroby. Dokładne wskazówki dla sporządzania
dozwolonych ziół leczniczych, Prawdziwy skarb
dla każdej rodziny, Broszurka recepturowa, Wyd. Thomik, Katowice 1960
[5] https://pl.wikipedia.org/wiki/Bez_czarny
dla każdej rodziny, Broszurka recepturowa, Wyd. Thomik, Katowice 1960
[5] https://pl.wikipedia.org/wiki/Bez_czarny
[6] Ellen Heidböhmer "Czarny bez dla zdrowia i urody"
Bierzemy udział w:
About Admin
0 komentarze:
Prześlij komentarz
Będzie mi niezmiernie miło, jeśli napiszesz parę słów, czy podoba Ci się materiał, artykuł itp.